Grensinfopunt. Wonen, werken en studeren in Nederland, België of Duitsland.

Zorgverzekering

Moet ik in België of in Nederland een zorgverzekering afsluiten?

Hoe verzeker ik mij tegen ziektekosten?

Een opname in het ziekenhuis of de aanschaf van medicijnen kost natuurlijk geld. Heeft u een ziektekostenverzekering afgesloten? Dan betaalt uw ziekenfonds of zorgverzekeraar de rekening. In welk land u een verzekering moet afsluiten, is afhankelijk van uw persoonlijke omstandigheden na uw verhuizing. 

Als u werkt 

In welk land u een verzekering moet afsluiten, hangt af van waar u werkt en de aard van uw beroepsactiviteit.

  • Werkt u uitsluitend in Nederland? Dan bent u in Nederland verplicht verzekerd voor de Wet langdurige zorg (Wlz). U moet in Nederland een zorgverzekering afsluiten bij een van de erkende zorgverzekeraars.
  • Werkt u uitsluitend in België? U moet zich in België verzekeren. U meldt zich aan bij een van de ziekenfondsen of de Hulpkas voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (HZIV).
  • Werkt u gelijktijdig of afwisselend in Nederland én in België? Waar u een verzekering moet afsluiten hangt af van de aard van uw beroepsactiviteiten en/of van hoeveel u in België werkt.
    • Werkt u bijvoorbeeld in beide landen als werknemer en voor ten minste 25% van uw arbeidstijd in België? U moet zich in België verzekeren. U meldt zich aan bij een van de ziekenfondsen of de Hulpkas voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (HZIV).
    • Werkt u bijvoorbeeld als ambtenaar in Nederland en als werknemer in België? Dan bent u in Nederland verplicht verzekerd voor de Wet langdurige zorg (Wlz). U moet in Nederland een zorgverzekering afsluiten bij een van de erkende zorgverzekeraars
Als u niet werkt en een pensioen of uitkering krijgt

In welk land u een verzekering moet afsluiten, hangt in eerste instantie af van welk land uw pensioen of uitkering betaalt. 

  • U krijgt uitsluitend een pensioen of uitkering uit Nederland. Krijgt u bijvoorbeeld een AOW of een WIA-uitkering, dan heeft u via Europese regels recht op medische zorg voor rekening van Nederland (verdragsrecht). U moet zich in Nederland laten registreren bij het CAK.
  • U krijgt uitsluitend een pensioen of uitkering uit België. U moet een verzekering in België afsluiten. U meldt zich aan bij een van de ziekenfondsen of de Hulpkas voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (HZIV).
  • U krijgt een pensioen of uitkering uit Nederland én uit België. Bijvoorbeeld een AOW van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) en een rustpensioen van de Federale Pensioendienst (FPD). U moet een verzekering in België afsluiten. U meldt zich aan bij een van de ziekenfondsen of de Hulpkas voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (HZIV).

Wilt u weten hoe het zit met uw recht op zorg? Dan hebben we meer informatie nodig. Bepaal uw volledige persoonlijke situatie voor een definitief antwoord.

Waar moet ik mij verzekeren tegen ziektekosten?

Na uw verhuizing naar België gaat u in België werken. Meestal bent u dan in België zorgverzekerd. Dat is bijvoorbeeld het geval als u in België werkt bij een in België gevestigde werkgever. Of als u uitsluitend in België als zelfstandig ondernemer werkt. U moet zich laten inschrijven bij een Belgisch ziekenfonds. Uw Nederlandse zorgverzekering stopt.

Als u zich in België moet verzekeren tegen ziektekosten

Als u ook in Nederland gaat werken?

Gaat u niet alleen in België maar ook in Nederland werken? Dan kan het zijn dat u in Nederland zorgverzekerd blijft en zorgtoeslag kunt blijven ontvangen. Wilt u weten hoe het voor u zit als u in België én in Nederland werkt? Pas dan uw situatie aan en kies voor:

  • Ik woon in België
  • Ik ga werken
  • In Nederland

Daarna kunt u uw hele situatie zoals die ontstaat ná uw verhuizing invullen. U kunt dan bijvoorbeeld aangeven dat u ook in beide landen werkt.

Moet ik in België of in Nederland een zorgverzekering afsluiten?

U woont in Nederland, verhuist naar België en blijft werken in Nederland. Waar u verzekerd bent, hangt af van waar u werkt en de aard van uw beroepsactiviteit. Werkt u alleen in Nederland? Dan bent u in Nederland verplicht verzekerd voor de Wet langdurige zorg (Wlz). U moet in Nederland een zorgverzekering afsluiten. Als u een zorgverzekering heeft, kunt u ook zorgtoeslag krijgen.

Als u in Nederland een zorgverzekering moet afsluiten

Als u ook in België gaat werken

Werkt u ook in België? Dan bent u mogelijk in België verzekerd. Dit hangt af van de aard van uw beroepsactiviteit in België en Nederland. Soms speelt een rol hoeveel u in België werkt.

Wilt u weten in welk land u zich moet verzekeren? Pas dan uw situatie aan en kies voor:

  • Ik woon in België
  • Ik ga werken
  • In Nederland

Daarna kunt u uw hele situatie zoals die ontstaat ná uw verhuizing invullen. U kunt dan bijvoorbeeld aangeven dat in beide landen werkt.

Waar moet ik mij verzekeren tegen ziektekosten?

Krijgt u een vervroegd ouderdomspensioen, arbeidsongeschiktheidsuitkering WIA, nabestaanden- of wezenuitkering volgens de Anw of ouderdomspensioen AOW? Dan bent u niet meer in Nederland sociaal verzekerd. Door Europese regels heeft u wel recht op medische zorg. De kosten zijn voor rekening van Nederland. Dit heet 'verdragsrecht'. Krijgt u een ziekte-uitkering ZW? Dan blijft u in Nederland sociaal verzekerd. U houdt uw Nederlandse zorgverzekering.

Als u in Nederland verdragsrecht krijgt of zorgverzekerd blijft

Als u ook een pensioen of uitkering uit België krijgt

Krijgt u ook een uitkering of pensioen uit België? Afhankelijk van het soort pensioen of uitkering, kan het zijn dat u in België zorgverzekerd bent. Dat is bijvoorbeeld het geval als u een ziekte- of werkloosheidsuitkering uit België ontvangt. In die situaties moet u de Nederlandse zorgverzekering beëindigen, de zorgtoeslag die u eventueel ontvangt stopzetten en in België een zorgverzekering afsluiten.

Wilt u weten waar u zich moet verzekeren als u uit Nederland én België een uitkering of pensioen krijgt, pas dan uw situatie aan en kies voor:

  • ik woon in België
  • ik ga uitkering of pensioen krijgen
  • uit Nederland

Daarna kunt u uw hele situatie zoals die ontstaat ná uw verhuizing invullen. U kunt dan bijvoorbeeld aangeven dat u uit beide landen een pensioen of uitkering krijgt.

Had u voor uw verhuizing naar België een Nederlandse zorgverzekering? Dan kan deze na verhuizing niet doorlopen.

Wat moet ik regelen?

Geef uw emigratie door aan uw zorgverzekeraar. Zodra u in uw oude woonplaats bent uitgeschreven uit de Basisregistratie Personen (BRP), beëindigt uw zorgverzekeraar uw zorgverzekering.

Meld u aan bij een Belgisch ziekenfonds (mutualiteit). Dit doet u met een inschrijfformulier. Daarna krijgt u een ISI+-kaart. Hiermee kunt u in België vergoeding voor medische zorg krijgen.

Bij welk ziekenfonds kan ik mij inschrijven?

U hebt vrije keuze tussen alle Belgische ziekenfondsen. U kunt ook terecht bij de Hulpkas voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (HZIV).

In welk land kan ik zorg krijgen?

U krijgt in België de kosten vergoed voor uw bezoek aan huisarts, ziekenhuis en voor medicijnen. Ook bij tijdelijk verblijf in een ander EU-land, bijvoorbeeld tijdens vakantie, krijgt u vergoeding van ziektekosten.

Heeft u voor uw verhuizing naar België een Nederlandse zorgverzekering? Dan kan deze na verhuizing niet doorlopen.

Wat moet ik regelen?

Geef uw emigratie door aan uw zorgverzekeraar. Zodra u in uw oude woonplaats bent uitgeschreven uit de Basisregistratie Personen (BRP), beëindigt uw zorgverzekeraar uw zorgverzekering. Meld u aan bij een ziekenfonds. Dit doet u met een inschrijfformulier. Nadat het ziekenfonds u heeft ingeschreven als verzekerde, kunt u in België vergoeding voor medische zorg krijgen.

Bij welk ziekenfonds kan ik mij inschrijven?

U kunt kiezen voor de Hulpkas voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (HZIV), of voor een van de vijf ziekenfondsen:

  1. Christelijke mutualiteit
  2. Neutraal ziekenfonds
  3. Socialistische mutualiteiten (Bond Moyson, De Voorzorg)
  4. Liberale mutualiteit
  5. Onafhankelijke ziekenfondsen (Onafhankelijk Ziekenfonds OZ, Securex, Partena)

Een ziekenfonds is niet wettelijk verplicht om u in te schrijven (risico-selectie is dus mogelijke). De Hulpkas kan inschrijving nooit weigeren. Bij de Hulpkas hoeft u geen lidmaatschapsgeld te betalen, bij een ziekenfonds wel (ca. € 10,00 per maand).

Het ziekenfonds of de Hulpkas beslist op welke basis u kunt inschrijven. Afhankelijk van uw persoonlijke omstandigheden, bent u zelfstandig verzekerd (inschrijving als verblijvende in België) of verzekerd via uw partner (inschrijving als persoon ten laste).

In welk land kan ik zorg krijgen?

U krijgt in België de kosten vergoed voor uw bezoek aan huisarts, ziekenhuis en voor medicijnen. Ook bij tijdelijk verblijf in een ander EU-land, EER-land of Zwitserland, bijvoorbeeld tijdens vakantie, krijgt u vergoeding van ziektekosten.

Heeft u tijdens een tijdelijk verblijf in een EU-land medische zorg nodig? Dan kunt u de noodzakelijke medische zorg vergoed krijgen als u de Europese Ziekteverzekeringskaart (EZVK) heeft. U kunt de EZVK aanvragen bij uw ziekenfonds of de Hulpkas. De EZVK geeft u niet het recht om naar het buitenland te reizen met als doel zorgverlening te verkrijgen.

Hoe verloopt de vergoeding van zorgkosten?

U betaalt eerst zelf de zorgkosten aan de zorgverlener en declareert deze later bij uw ziekenfonds. Bij een ziekenhuisopname hoeft u niet eerst zelf te betalen. Het ziekenhuis stuurt de rekening rechtstreeks naar uw ziekenfonds. U betaalt zelf een deel van de kosten. Dit deel wat u zelf betaalt heet ‘remgeld’. Hoeveel u zelf betaalt, hangt af van het soort zorg, maar het is nooit meer dan de helft van de kosten. Daarnaast betaalt u nooit meer dan een maximumbedrag per jaar. Dit heet het systeem van de maximumfactuur.

Wilt u een hogere vergoeding van ziekenhuiskosten? Dan kunt u bij uw ziekenfonds of een particuliere verzekeraar een 'hospitalisatieverzekering' afsluiten. Deze aanvullende verzekering kunt u afsluiten bij uw ziekenfonds maar ook bij een particuliere verzekeringsmaatschappij.

Waar krijg ik meer informatie?

Als u meer wilt weten over uw recht op medische zorg in België, kunt u contact opnemen met het ziekenfonds waar u zich wilt laten inschrijven.

U verhuist naar België en gaat daar studeren. U verblijft in België in een (studenten)woning. Mogelijk blijft u in Nederland verzekerd voor de volksverzekeringen. Dan bent u in Nederland ook verzekerd voor de Wet langdurige zorg (Wlz) en moet u een zorgverzekering aanhouden.

Ben ik verzekerd voor de volksverzekeringen?

De algemene regel is dat iedereen die in Nederland woont, verzekerd is voor deze volksverzekeringen. Nederland heeft 4 volksverzekeringen: de kinderbijslag, het ouderdomspensioen AOW, de nabestaanden- en wezenuitkering volgens de Anw en de ziektekostenverzekering Wlz.

De Sociale Verzekeringsbank (SVB) is de uitvoeringsorganisatie voor de Nederlandse volksverzekeringen. Voor de beoordeling van de verzekeringsplicht, moet de SVB onderzoeken of iemand al dan niet in Nederland woont. De SVB gaat ervan uit dat een persoon in Nederland woont als tussen hem en Nederland een 'duurzame band van persoonlijke aard' bestaat. Of sprake is van een zo’n band, beoordeelt de SVB op basis van 'alle in aanmerking komende feiten en omstandigheden van het geval'. De SVB komt dan tot een eindoordeel door 'objectieve en subjectieve factoren' tegen elkaar af te wegen. Het gaat om factoren als: woon- en werkomgeving, gezin, financiën, en inschrijving in de Basisregistratie Personen (BRP). De SVB beslist nooit op basis van één factor. Het onderlinge verband van factoren is doorslaggevend.

U kunt bij de SVB een Wlz-onderzoek aanvragen. Bent u volgens de SVB Wlz-verzekerd? Dan bent u ook verzekerd voor de andere volksverzekeringen.

In welk land moet ik een zorgverzekering afsluiten?

U blijft in Nederland verplicht verzekerd voor de Wet langdurige zorg (Wlz). U moet daarom in Nederland een zorgverzekering hebben. Heeft u voor uw verhuizing naar België al een zorgverzekering? Geef aan uw zorgverzekeraar door dat u naar België verhuist en volgens de SVB in Nederland Wlz-verzekerd blijft. Uw zorgverzekering loopt door.

Vraag de European Health Insurance Card (EHIC) aan. Een EHIC geeft u bij tijdelijk verblijf buiten Nederland (in een ander EU-land) recht op noodzakelijke medische zorg. De kaart geeft geen dekking als u naar een ander EU-land reist om u daar te laten behandelen. U kunt de kaart aanvragen bij uw zorgverzekeraar of via de website Ehic.nl.

Hoe krijg ik zorgkosten vergoed?

U krijgt in Nederland de kosten vergoed voor uw bezoek aan huisarts, ziekenhuis en voor medicijnen. Ook bij tijdelijk verblijf in een ander EU-land, EER-land of Zwitserland, bijvoorbeeld tijdens vakantie, krijgt u vergoeding van ziektekosten.

Heeft u tijdens uw verblijf in België medische zorg nodig? En gaat het niet om een ziekenhuisopname? Dan krijgt u de rekening van de zorgverlener. U heeft twee opties:

  • U betaalt en stuurt de rekening samen met een kopie van uw EHIC naar een Belgisch ziekenfonds van uw keuze. Dit ziekenfonds vergoedt u volgens de Belgische tarieven. U krijgt de vergoeding contant of op uw Nederlandse rekening. Het ziekenfonds declareert de kosten bij uw zorgverzekeraar.
  • U betaalt en stuurt de rekening naar uw zorgverzekeraar. Uw zorgverzekeraar vergoedt de factuur meestal volgens de voorwaarden van uw zorgpolis.

Wordt u tijdens verblijf in België opgenomen in een ziekenhuis? Dan hoeft u niet alle kosten voor te schieten. De zorgverlener stuurt de rekening naar een Belgisch ziekenfonds met een kopie van uw EHIC. Dit ziekenfonds betaalt de zorgverlener en declareert de kosten bij uw zorgverzekeraar. U moet zelf een deel bijdragen in de kosten. Dit deel heet ‘remgeld’. Vaak is dat 25% van de rekening.

Ik ga werken of stagelopen in België

U gaat in België in loondienst werken. Of u gaat in België in het kader van uw opleiding een stage volgen. En deze stage is volgens het Belgische uitvoeringsorgaan Rijksdienst voor sociale zekerheid (RSZ) gelijkgesteld aan werken.

Waar moet u op letten?

Geef aan uw zorgverzekeraar door dat u in België werkt. Uw zorgverzekeraar beëindigt uw zorgverzekering. Laat u in België inschrijven bij een ziekenfonds of de Hulpkas voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (HZIV). Het ziekenfonds of de Hulpkas beslist op welke basis u kunt inschrijven. Dit hangt af van uw arbeidscontract. In België kunt u werken als jobstudent of als werkstudent.

  • Bent u werkstudent, dan betaalt u de normale sociale bijdrage over uw loon. U bent verzekerd als een normale werknemer. Het ziekenfonds kan u wel inschrijven als verzekerde.
  • Bent u jobstudent, dan betaalt u in België een verminderde sociale bijdrage en bent u ook alleen verzekerd tegen arbeidsongevallen. Het ziekenfonds kan u niet inschrijven als werknemer. Mogelijk wel als student voltijds onderwijs. Zo niet, dan kan het ziekenfonds of de Hulpkas u misschien als meeverzekerde gezinslid inschrijven. Het ziekenfonds of de Hulpkas bepaalt volgens de Belgische regels of u meeverzekerd kunt zijn met uw ouders. U hebt daarvoor het formulier 109 (of document S1) nodig van de zorgverzekeraar van één van uw ouders. Als u meeverzekerd bent, wordt u bij het CAK geregistreerd. U betaalt een bijdrage aan het CAK. Daarvoor krijgen uw ouders een factuur. Bij het CAK kunt u ook de European Health Insurance Card (EHIC) aanvragen. Kan uw ziekenfonds of de Hulpkas u op geen enkele manier inschrijven en wilt u toch een dekking tegen zorgkosten? Dan kunt u een particuliere ziektekostenverzekering afsluiten.

In welk land moet ik een zorgverzekering afsluiten?

U bent in Nederland niet verplicht verzekerd voor de Wet langdurige zorg (Wlz). U kunt daarom in Nederland geen zorgverzekering hebben. Heeft u voor uw verhuizing naar België een zorgverzekering? Geef aan uw zorgverzekeraar door dat u naar België verhuist en volgens SVB niet meer Wlz-verzekerd bent. Uw zorgverzekering stopt.

Meld u in België aan bij een ziekenfonds of de Hulpkas voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (HZIV). Dit doet u met een inschrijfformulier. Nadat het ziekenfonds of de Hulpkas u heeft ingeschreven als verzekerde, kunt u in België vergoeding voor medische zorg krijgen.

Bij welk ziekenfonds kan ik mij inschrijven?

U kunt kiezen voor de Hulpkas voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (HZIV), of voor één van de volgende 5 ziekenfondsen:

  1. Christelijke mutualiteit
  2. Neutraal ziekenfonds
  3. Socialistische mutualiteiten (Bond Moyson, De Voorzorg)
  4. Liberale mutualiteit
  5. Onafhankelijke ziekenfondsen (Onafhankelijk Ziekenfonds OZ, Securex, Partena)

Bij de Hulpkas hoeft u geen lidmaatschapsgeld te betalen, bij een ziekenfonds wel (ca. € 10,00 per maand).

Het ziekenfonds of de Hulpkas beslist op welke basis u kunt inschrijven. Afhankelijk van uw persoonlijke omstandigheden, bent u zelfstandig verzekerd (inschrijving als verblijvende in België) of verzekerd via uw partner of uw ouders (inschrijving als persoon ten laste).

Hoe krijg ik zorgkosten vergoed?

U krijgt in België de kosten vergoed voor uw bezoek aan huisarts, ziekenhuis en voor medicijnen. Ook bij tijdelijk verblijf in een ander EU-land, bijvoorbeeld tijdens vakantie, krijgt u vergoeding van ziektekosten.

U betaalt eerst zelf de zorgkosten aan de zorgverlener en declareert deze later bij uw ziekenfonds. Bij een ziekenhuisopname hoeft u niet eerst zelf te betalen. Het ziekenhuis stuurt de rekening rechtstreeks naar uw ziekenfonds. U betaalt zelf een deel van de kosten. Dit deel wat u zelf betaalt heet ‘remgeld’. Hoeveel u zelf betaalt, hangt af van het soort zorg, maar het is nooit meer dan de helft van de kosten. Daarnaast betaalt u nooit meer dan een maximumbedrag per jaar. Dit heet het systeem van de maximumfactuur.

Wilt u een hogere vergoeding van ziekenhuiskosten? Dan kunt u een “hospitalisatieverzekering” afsluiten. Deze aanvullende verzekering kunt u afsluiten bij uw ziekenfonds maar ook bij een particuliere verzekeringsmaatschappij.

Heeft u bij tijdelijk verblijf buiten België (in een EU-land) medische zorg nodig? Dan kunt u de noodzakelijke medische zorg vergoed krijgen als u de Europese Ziekteverzekeringskaart (EZVK) heeft. U kunt de EZVK aanvragen bij uw ziekenfonds of de Hulpkas. De EZVK geeft u geen dekking als u naar een ander EU-land reist om medische zorg te krijgen.

Ik ga werken of stagelopen in België

U gaat in België in loondienst werken. Of u gaat in België in het kader van uw opleiding een stage volgen. En deze stage is volgens het Belgische uitvoeringsorgaan Rijksdienst voor sociale zekerheid (RSZ) gelijkgesteld aan werken. 

Mogelijk bent u via uw werk in België verzekerd voor medische zorg. Dit hangt af van uw arbeidscontract. In België kunt u werken als jobstudent of als werkstudent:

  • Bent u werkstudent, dan betaalt u de normale sociale bijdrage over uw loon. U bent verzekerd als een normale werknemer. Geef aan uw ziekenfonds of de Hulpkas door dat u werkstudent bent. Het ziekenfonds of de Hulpkas wijzigt uw inschrijving naar werknemer/rechthebbende.
  • Bent u jobstudent, dan betaalt u in België een verminderde sociale bijdrage en bent u ook alleen verzekerd tegen arbeidsongevallen. Geef aan uw ziekenfonds of de Hulpkas door dat u werkt als jobstudent. U blijft ingeschreven als voltijds student of als meeverzekerd gezinslid.

Wilt u direct meer gedetailleerde informatie?

We hebben dan meer informatie nodig over uw situatie.

Bepaal uw volledige persoonlijke situatie